ბედნიერების შესახებ

თარგმანი ჩემი, ორიგინალის ბმული კი შეგიძლიათ იხილოთ ქვემოთ

 

წელიწადში 11 მილიარდ დოლარად შეფასებულმა ბედნიერებისა და პოზიტიური აზროვნების უზარმაზარმა ინდუსტრიამ, გაგვიღვივა ფანტაზია იმის შესახებ, რომ ბედნიერება ეს არის რეალური მიზანი. გამოედევნო შენს ოცნებას – ამერიკული იდეაა, რომელიც დანარჩენ მსოფლიოში პოპ-კულტურის საშუალებით გავრცელდა. და მართლაც “გამოეკიდო ბედნიერებას” არის აშშ-ს ერთ-ერთი “ხელშეუვალი უფლება”. სამწუხაროდ, ამან შექმნა იმის მოლოდინი, რასაც რეალურ ცხოვრებაში არაფრისდიდებით არ ვიღებთ.

მაშინაც კი, როდესაც ყველა ჩვენი მატერიალური და ბიოლოგიური მოთხოვნილება დაკმაყოფილებულია, მუდმივი ბედნიერების მდგომარეობა მაინც რჩება თეორიულ და რთულადმისაღწევ მიზნად, როგორც ეს აღმოაჩინა აბდ-ალ რაჰმან III-მ, რომელიც მეათე საუკუნეში კორდოვას ხალიფა იყო. ის თავისი დროის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან ადამიანთაგანი იყო, რომლებიც ტკბებოდნენ სამხედრო და კულტურული მიღწევებით და ასევე თავისი ორი ჰარამხანით. თუმცაღა, მან თავისი ცხოვრების ბოლოს გადაწყვიტა დაეთვალა იმ დღეების რაოდენობა, როდესაც იყო ბედნიერი და ასეთი დღეები აღმოჩნდა ზუსტად 14.

ბედნიერება, როგორც თქვა ბრაზილიელმა პოეტმა ვინისიუს დე მორაესმა – ჰგავს ჰაერში მოფარფატე ბუმბულს, რომელიც დაფრინავს მსუბუქად, მაგრამ ცოტა ხანს. ბედნიერება არის აბსტრაქტული იდეა, რომელსაც არ აქვს ანალოგი რეალურ ცხოვრებაში. Continue reading

ინტერვიუ მარიამ ნოზაძესთან

 – გამარჯობა მარიამ, მოგვიყევი შენი პროფესიის შესახებ, რა არის სემიოტიკა და რატომაა მისი შესწავლა მნიშვნელოვანი? 

გამარჯობა! სემიოტიკა არის ნიშნებით კომუნიკაციის შესახებ მეცნიერება, რომელიც ეხება ადამიანებს შორის მნიშვნელობების გაცვლას ისევე როგორც ადამიანისა და სხვა ცოცხალი არსებების ურთიერთკომუნიკაციას. მთავარი მიზეზი, რის გამოც სემიოტიკის შესწავლა მნიშნელოვანია, არის ის, რომ მისი გამოყენება შეიძლება, როგორც ანალიზატორის მრავალი დარგისთვის, უმეტესად ჰუმანიტარულ დარგებში, მაგრამ ასევე ბიოლოგიასა და ეკოლოგიაში. სემიოტიკის მეთოდებით კვლევას გარკვეულ შედეგებამდე მივყავართ და იმაში გვეხმარება, რაც ყველა სხვა მეცნიერების მიზანია – სამყაროს შემეცნება.

 – რაში “წაადგება” საქართველოს სემიოტიკის განვითარება? შენ თუ გაქვს კონკრეტული გეგმები ამ დარგში?

მე მაქვს კონკრეტული გეგმები, ცხადია, მაგრამ ზოგადად წაადგება უპირველესად განათლების სფეროში უფრო კონკრეტულად კი სწავლებაში. სემიოტიკის მეშვეობით შესაძლებელია სასწავლო მეთოდების ფასილიტაცია და თუნდაც სასკოლო კურსების დაგეგმვა ისე, რომ სემიოტიკურმა მიდგომამ მეტად ეფექტურ შედეგებამდე მიგიყვანოს. თავის მხრივ, სასწავლო პროცესში ამის განხორციელებას რესურსების მობილიზება სჭირდება – კომპეტენტურმა ადამიანებმა ერთად უნდა დაგეგმონ სემიოტიკური მეთოდების გამოყენება და შემდეგ აღასრულონ. და, რა თქმა უნდა, მე ჩემი მხრივ, შემიძლია ამის წარმართვაში გარკვეული კომპეტენციით ჩავერთო.

 – თუ შეიძლება, რომ მოგვიყვე ესტონური განათლების მოდელზე, უნივერსიტეტზე კონკრეტულად, ზოგადი ფრაზების გარეშე, რაც უკვე ყველამ ისედაც ვიცით, რომ მანდ უკეთესია ვიდრე აქ (:)), მაგ. როგორი მატერიალურ-ტექნიკური ბაზაა, რაზე აქვთ ხელმისაწვდომობა სტუდენტებს, რა პერსპექტივებს გიხსნით ტარტუს უნივერსიტეტი და ა.შ?

პირველი, რაც განასხვავებს ქართულ საუნიევრსიტეტო სწავლებას და ესტონურს არის ტექნიკური პროცესების გამართულობა; რაშიც ვგულისხმობ, რომ ამ სახელმწიფო უნივერსიტეტს (ტარტუს უნივერისიტეტი) აქვს სტუდენტთან და პროფესურასთან კომუნიკაციის და სასწავლო პროცესების ცხადი, გამჭვირვალე და ეფექტური მექანიზმი. საგანმანათლებლო ინდუსტრიაში სასწავლო პროგრამები უმთავრესია, ანუ რა ცოდნას და რა უნარებს ვაძლევთ სტუდენტს არის მთავარი, მაგრამ რა ხერხებით და კომუნიკაციის რა ფორმით ვახერხებთ ამას, საკმაოდ გადამწყვეტ როლს თამაშობს საბოლოო შედეგის თვალსაზრისით. და რაც უფრო სამართლიანია Continue reading

ნეტა მომწეროს

დოროთი პარკერის მოტივებზედ

 

ნეტა მომწეროს… Facebook-ზე ვაშტერდები მესენჯერის ლოგოს და ვოცნებობ გაწითლდეს. ღმერთო, რა მოხდება, რომ გაწითლდეს? თვალებს ვხუჭავ, ერთი, ორი, სამი… ვახელ, მომწეროს რა… წითლდება, გული მიჩქარდება, ჩამოვშლი და სხვა არის. ამიტომ მესენჯერში ყველა, ვინც ხშირად მწერს, საერთოდაც დავა-mute, მინდა მარტო მაშინ გაწითლდეს, როდესაც ის მომწერს.

იქნებ უკეთესი იქნება თუკი არ ვიფიქრებ მესენჯერზე, მოდი, სხვა რამეს გავაკეთებ. შემიძლია საერთოდაც გამოვრთო notification ტელეფონზე, ასე არ სჯობს? კი, კი, სჯობს, გამოვრთე, ახლა როდესაც სახლიდან გავდივარ, ტელეფონს სამსახურამდე არ ვამოწმებ, არც ნოტიფიკაციები მიშლის ნერვებს, მშვიდად ვარ. სამსახურში მოსული, ვჯდები თუ არა, მესენჯერს ვამოწმებ, არა, არ მოუწერია. ვცდილობ გამოვთვალო ის ახლა სადაა. სავარაუდოდ გზაში იქნება, ჯერ არ მისულა სამსახურში, არ სცალია ახლა, რა მოხდა? მივა და მომწერს. ბრაუზერში რამდენიმე tab მაქვს გახსნილი და ვმუშაობ, Facebook კუთხეშია მიკუჭული, ეულად, მაგრამ სულ თვალი მეპარება. როდესაც იწერება 1 ან 2, გული მიჩქარდება ისევ. ნეტა რამე დამილაიქეს? დამიკომენტარეს? რამ ფეიჯის დასალაიქებლად მიმიწვიეს? თუ იმან მომწერა?! მოდი, ჯერ არ შევამოწმებ, ცოტას დავმშვიდდები… 5 წამი გავიდა ჰო? კიდევ 5? კიდევ 10… უნდა შევამოწმო… არაა ის.

წესით უნდა მოეწერა, რამდენი ხანია გავიდა რაც აღარ გამოჩენილა? უჰ, რა დათვლის დღეებს თუ თვეებს. სამსახურიდან გავდივარ ყურებში ყურსასმენებით და Continue reading

როცა დიდი გოგო ხარ

ახლა ხომ ბლოგებზე აღარავინ წერს, რადგან სხვა პლატფორმებმა ჩაანაცვლეს და ჩვენც მხოლოდ მაშინ გვახსენდება ეს სივრცე, თუკი სრულიად შემთხვევით შემოვიხედებით და მოგონებათა მთელი კასკადი დაგვხვდება. აქ შემოხედვა ერთია და მერე გეშლება წერის საღერღელი და იწყებ წერას, წერ, წერ და მერე მაინც არ აქვეყნებ, რა აზრი აქვს? მაინც არავინ წაიკითხავს… ან იქნებ სწორედ იმიტომ წერ, რომ ზუსტად ეგ გინდა – ბევრმა არ წაიკითხოს, რადგან დაიღალე ფბ-ზე ათასობით ფრენდისგან და მათი ლისტებად გაფილტვრისგან და აი, ისევ აქ შემოეხეტე…

აი, ათი წლის წინ როგორ და რასაც წერდი ისევ ისეთი ხარ, უბრალოდ ახლა მეტი მოგონება გაქვს დაგროვილი, სულ ესაა. უბრალოდ, ადრე პატარა იყავი და არ გრცხვენოდა ამ განწყობების, ახლა კი დიდი ხარ და ყველა შენგან მეტ პასუხისმგებლობას მოითხოვს. რით ვერ გაიზარდა ეს გოგო, ისევ 16 წლის ჰო არ ჰგონია თავი? – ნაცნობი ფრაზაა ჰო? ასე გვექცევიან ადამიანები, როდესაც სისუსტეს დაინახავენ, ჩვენ კი გვეშინია მათი რეაქციის, ამიტომ ძალიან ძლიერი გოგოებივით ვიქცევით და არ ვტირით, არც ვსევდიანდებით მათ დასანახად, პირმოკუმულნი ვსხედვართ და ზრდასრული ქალებივით რაციონალურებად ყოფნას ვცდილობთ, რადგან არ გვაქვს ემოციებში 16 წლის გოგოსავით გადავარდნის უფლება, მერე კი მარტო სახლში ან სადმე კუთხეში ჩუმად ვტირით ხოლმე, რომ სხვებმა არ დაინახონ და არ იფიქრონ, რომ რაღაც ასაკიდან ვერ გამოვედით.

ხანდახან გინდა ყველაფერი მეგობრებს ვუამბო, ყველა ნაცნობს შესჩივლო, სევდიანი სტატუსები ვწერო, მაგრამ არა, მერე ყველას ეცოდები და თავს ვალდებულად თვლიან ყოველ ჯერზე გკითხონ თუ როგორ ხარ. შენ კიდევ აუცილებლად სევდიანად უნდა უპასუხო რომ ხარ რა. ამიტომ ყველას თავიდან იშორებ სიტყვებით – არ მინდა ამაზე ლაპარაკი! ყველა დღეს სიცილ-კისკისში ატარებ, მერე საღამოობით სეირნობ იმის იმედით, რომ შემთხვევით შეხვდები და რამდენიმე წამით ჩაეხუტები. რატომაც არა? ხომ შეხვედრიხარ ადრე შემთხვევით, იქნებ ახლაც შეხვდე? ყველა შემთხვევითი შეხვედრის ადგილს ხელახლა გადიხარ, იქნებ ისევ იქ გამოიაროს? მერე სახლში შეაბიჯებ თუ არა, მძიმედ ეშვები სკამზე და გულამოსკვნით ტირი, დაწოლისას საბანში იკუნტები და ცდილობ გაიხსენო მისი სუნთქვა კისერში და ხელები წელზე, მის სუნს გრძნობ და სხეულის სიმხურვალეს, დილით კი საშინლად დასიებულ თვალებს ისრესს ცივი წყლით. შემთხვევით ხვდები სხვებს და ვერ გრძნობ ვერაფერს, ყველა შეხება გტკივა და ყველა საუბარი უინტერესოა. ხანდახან თვალებს ხუჭავ და ცდილობ წარმოიდგინო, რომ სინამდვილეში მას ეხები და არა სხვას. მერე იმედგაცრუების გემოს გრძნობ და გაუტეხელ კედელს შენსა და ყველა სხვას შორის. და არაფერს შვები. არ ცდილობ მას დაანახო როგორ ცუდად ხარ ან პირიქით ვითომ ძალიან კარგად. არ წერ სტატუსებს, რომლებიც ირიბად მას მიემართება, არც სადმე ჩექინდები, არც ფოტოს დებ, სადაც ზუსტად ისე გამოიყურები, როგორც მას მოეწონებოდა. უბრალოდ ხარ ასე შენთვის და ჩუმ-ჩუმად ტირი ისე რომ სხვებმა არ დაგინახონ და არ გითხრან – ნათია, შენ უკვე დიდი გოგო ხარ!

წარმოუდგენლად რთულია წერა იმაზე, რაც შენთვის ყველაზე მეტად ძვირფასია. ნაწერის კითხვისას სინამდვილეში ვერავინ ხედავს და გრძნობს შენს განცდებს, ერთ უბრალო სევდიან ამბად ჩანს, როგორებიც ყველა გოგოს გვაქვს… არადა, ეს ხომ წარმოუდგენელ ემოციათა მრავალწლიანი ზღვაა, მილიონობით წაუშლელი მოგონებით, ეს ხომ არაა მორიგი იმედგაცრუებული ურთიერთობა, ესაა შენი ცხოვრება, ესაა განცდა, რომელიც არასოდეს შეიცვლება და ყოველთვის, როდესაც დაინახავ მის სახელს ფბ-ზე, გულისკანკალამდე დასევდიანდები…

ხანდახან მიკვირს, როგორ ცხოვრობენ ადამიანები სიბერემდე? პერიოდულად ისე მაწვება ხოლმე მოგონებები, ტარება მიჭირს, ისე მამძიმებენ, მინდა გავაქრო და თან მეშინია, რაც დრო გავა, უფრო მეტად დაგროვილ მოგონებას რა მოვუხერხო და როგორ ვატარო…

 

 

A Gentle Creature

სერგეი ლოზნიცას Кроткая-ს ნახვის მერე ვერსად ისეთი გამოხმაურება ვერ ვნახე, რაც ზვიაგინცევის Нелюбовь-ს მოჰყვა. არადა, საბჭოთა იმპერიის და რუსეთის ყოფის ამაოება თუ გაინტერესებს ლოზნიცა უნდა ნახოთ თქვენ, სულით ხორცამდე შეგძრავთ ნამდვილად.

ფილმი დოსტოევსკის ამაზე სახელწოდების მოთხრობის მიხედვითაა გადაღებული. მთავარი გმირი უსახელო ქალია, რომელიც ჩაგრულ და ტანჯულ რუსთა განზოგადებულ სახეს ქმნის. ფილმი ისე დაგთრგუნავთ, ტირილი მოგინდებათ, მაგრამ მსგავსი ემოციების გამოხატვისგან ისევ მთავარი გმირი გაკავებთ, რომელიც უხმოდ, უსიტყვოდ და უცვლელად გადადის ერთი მძიმე სიტუაციიდან მეორეში. თითქოს თავისთავადობაა ამ გაუსაძლისი ყოფის, უსამართლობის ატანა, ანდაც იმდენადაა სასოწარკვეთილი, რომ აცნობიერებს, აზრი არ აქვს წინააღმდეგობას, უხმოდ მიყვება დინებას და ჩუმად იბრძვის. ჰო, შეიძლებოდა მეტი ემოციები ყოფილიყო, ცრემლები და გოდება და უფრო გვეტკინებოდა, მაგრამ დიდი მადლობა რეჟისორს, რომ ამ პოპულისტურ ხერხს არ მიმართა.

სადღაც წავიკითხე ამ ფილმის აკი კაურისმიაკის ფილმებთან მსგავსებაზე და კი, ნამდვილად ბევრი პარალელის გავლება შეიძლება, თუმცა ჩემი საყვარელი ფინელი რეჟისორი შედარებით ნაკლები სიმძიმით გადმოსცემს ხოლმე რიგითი ადამიანების ცხოვრებას, რომლებიც ჩვეულებრივი ყოფითი საკითხებისთვის იბრძვიან.

ფილმში ისე ცხადად იგრძნობა სიძველის სუნი, რომ მხოლოდ რამდენიმე ატრიბუთით ხვდებით, რომ ეს ყველაფერი თანამედროვე რუსეთში ხდება და არა საბჭოთა კავშირში. მაგალითად ფილმში მოულოდნელად ჩნდება iPhone და თქვენ უცებ იძაბებით, მობილური ტელეფონი? საიდან? მერე გახსენდებათ, რომ ფილმი ამ ეპოქას ასახავს და უხერხულად იშმუშნებით.

ძალიან დამთრგუნველი და თანაც კომიკურია გმირის სიზმრის ნაწილი ამ ფილმში, სადაც რეჟისორი ლამის ყოველგვარი გადატანითი მნიშვნელობის, მინიშნებებისა და სიმბოლოების გარეშე პირდაპირ გვეუბნება – აი, ეს არის თქვენი რუსეთი, დატკბით!

ლოზნიცას ნახვას თუ გადაწყვეტთ, გირჩევდით, რომ მხოლოდ ამ ფილმით არ შემოისაზღვროთ და მინიმუმ My Joy-ც დააყოლოთ ზედ 🙂  Continue reading

Error 2017

2016 წელს რომ დამეწერა ეს პოსტი, იქაც იმავეს ვიტყოდი, მაგრამ 2017 უარესი აღმოჩნდა. შემიძლია თამამად ვთქვა, რომ 2016 წელს ფსკერისკენ წავიდა ჩემი ცხოვრება და 2017-ში ბოლომდე დაეცა, დაიმსხვრა და ნაგვად იქცა. აბსოლუტურად ყველა მიმართულებით ყველაზე მძიმე წელი იყო ჩემს ცხოვრებაში. თუ რამე ცუდი შეიძლება რომ დამართნოდა ადამიანს, ყველაფერი ამ წელს დამემართა, ერთი რაც არ მომსვლია, რამე ფიზიკური დაავადება  არ აღმომჩენია (ამაზეც არ ვარ პასუხისმგებელი, დიდი ხანია ექიმთან არ ვყოფილვარ, რომ ჩემი მდგომარეობა გამერკვია), აი, ამის გარდა დანარჩენი ყველაფერი კატასტროფულად ცუდი იყო.

ამ წელს ჩემი ცხოვრებიდან წავიდა რამდენიმე მეგობარი, აირია პირადი ცხოვრება, დავკარგე სამსახური, დამემართა დეპრესია. მოვიარე რამდენიმე ფსიქოლოგი, დავდიოდი ფსიქიატრთან, ვსვამდი წამლებს, მერე თავს ვანებებდი, მერე ისევ თავიდან დავიწყე, კვლავ დავანებე თავი. წელს რამდენჯერმე ძალიან ახლოს ვიყავი სუიციდთან, მაგრამ უბრალოდ ვერ გავბედე ამ ნაბიჯის გადადგმა. წელს თითქმის არ ყოფილა დღე, როცა მე მინიმუმ ერთხელ მაინც არ მეტირა.

წელს დამემართა ის, რასაც ადამიანები ფსკერამდე დაცემას ეძახიან, რომლის იქით უბრალოდ ვეღარ ჩახვალ, მაქსიმუმ ძალით იჩიჩქნო ამ ფსკერში და დაიმატო სევდები და უბედურებები. ან დარჩე გაყინული ამ მდგომარეობაში.

მე ვერ ვიტყვი, რომ მეშინია მომავალ წელს რამე უარესი არ მოხდეს, უარესი უბრალოდ ვეღარაფერი მოხდება, თუ ამას რაიმე რთული ავადმყოფობა არ დაემატა, მე მეშინია მხოლოდ იმის, Continue reading

Mindhunter

მოდი, ვაღიაროთ, რომ ბავშვობიდან მოყოლებული მკვლელობის საშინელი ისტორიების მოსმენის, წაკითხვის ანდა ეკრანზე ნახვის მერე, ხშირად გვიჩნდებოდა ფიქრები, თუ რატომ აკეთებდნენ მსგავს სისასტიკეს ადამიანები და პასუხებს ვერასოდეს ვპოულობდით. Mindhunter-ის ყურების დროს არ მტოვებდა განცდა, რომ ეს სერიალი სპეციალურად ჩემს კითხვებზე პასუხების გასაცემად შეიქმნა. სერიული მკვლელები და მანიაკები ყოველთვის კაცები იყვნენ და მსხვერპლი კი უმეტეს შემთხვევებში – ქალი. ამ სერიალშიც ასეა, ჩვენ ვხედავთ ქალების სიძულვილით შეპყრობილ მანიაკებს.

სერიალი ეხება ჩემთვის ერთ-ერთ ყველაზე საინტერესო სფეროს: ფსიქოლოგიას და ეფუძნება რეალურ მოვლენებსა და რეალური სერიული მკვლელების ისტორიებს. ჩვენ ვუყურებთ 70-იანი წლების ბოლოს მყოფ ამერიკას, სადაც გამოძიების ფედერალურ ბიუროში (FBI) ახლა იწყებს დამკვიდრებას კრიმინალური ფსიქოლოგია, რომელიც იწვევს დიდ სკეპტიციზმს. ახალგაზრდა აგენტი ჰოლდენ ფორდი, რომელიც ერთ-ერთი ფსიქიურად არამდგრადი მკვლელის თვითმკველობას საკუთარ თავს აბრალებს, პრობლემის აღმოჩენის იდეითაა შეპყრობილი და სურს მიიღოს პასუხი კითვაზე – რატომ? ის და FBI-ს მეორე აგენტი ბილი ტენჩი დიდი ბიუროკრატიული დაბრკოლებების გადალახვის მერე, იწყებენ პერიოდულ შეხვედრებს სერიულ მკვლელებთან, Continue reading

Horace and Pete

Horace and Pete არის ათსერიანი ტრაგიკომედია, მე უფრო დეპრესიულ დრამას დავარქმევდი, რადგან საკმაოდ რთულია კომედიის რამე ფორმა უწოდო იმ მელანქოლიას, რასაც ვხედავთ ეკრანზე. თუ ვინმეს აქვს მოლოდინი, რომ მიუჯდება ლეპტოპს და ჩართავს გემრიელს სერიალს, სადაც ყოველ მეორე წუთზე უნდა გაიცინოს, იმედები უნდა გაგიცრუოთ, სხვაგან მოხვდით, ამას თავად სერიალის შემქმნელი, Louis CK გვეუბნება და აფრთხილებს თავის მაყურებელს, რომელსაც მისგან, როგორც ცნობილი კომედიანტისგან, მხიარული სცენების მოლოდინი აქვს.

მოქმედება ვითარდება ბრუკლინში არსებულ ბარ Horace and Pete-ში, რომელსაც არსებობის ხანგრძლივი ისტორია აქვს. ის თაობიდან თაობას გადაეცემოდა მემკვიდრეობით.  ბარს უკვე მერვე თაობის ჰორსი და პიტი ხელმძღვანელობენ. პიტის როლს გენიალური სტივენ ბუშემი ასრულებს. ბარში ასევე არის უფროსი პიტი, ალან ალდა, რომელსაც ლოთი და რასისტი Continue reading

ყოფიერების აუტანელი სიმსუბუქე

შესავალშივე განგიმარტავთ, რომ მილან კუნდერა ჩემს პოსტთან არაფერ შუაშია, უბრალოდ, სათაური “დააკვდა” იმას რაზეც მინდოდა დამეწერა 🙂

რამდენინე თვის წინ ვნახე ფილმი ტოკიო, რომელიც სამი ნაწილისგან შედგება და სამი სხვადასხვა რეჟისორის მიერაა გადაღებული. ერთ-ერთი ნაწილი რეჟისორ ჯუნ-ჰო ბონის (Joon Ho Bong) ეკუთვნის და გვიყვება იაპონელ ბიჭზე, რომელიც სახლიდან მრავალი წელია არ გამოსულა, არავისთან არ შედის კონტაქტში, მხოლოდ მათთან, ვისაც შეკვეთილი საჭმელი მოაქვს, იმათაც თვალებში არ უყურებს. ფილმი საინტერესო იყო, მასზე რევიუების კითხვისას წავაწყდი მოვლენას, რომელსაც ჰიკიკიმორი ჰქვია და გამოხატავს ადამიანებს, რომლებმაც უარი თქვეს სოციალურ ცხოვრებაზე, სახლიდან არ გამოდიან და არავისთან არ აქვთ კონტაქტი.

ჰიკიკიმორი წმინდად იაპონური მოვლენაა და გამოხატავს ადამიანებს, რომლებიც ექვს თვეზე მეტია რაც სახლიდან (ხანდახან კი საკუთარი ოთახიდანაც კი) არ გამოდიან, არ აქვთ არანაირი სოციალური კონტაქტები სხვა ადამიანებთან და ცხოვრობენ მშობლების ხარჯზე. მათ შეუძლიათ წლობით არ დაარღვიოთ თვითიზოლაცია. როგორც წესი, ეს ჩაკეტილობა ნელ-ნელა ვითარდება, ჰიკიკომორები ჯერ კარგავენ მეგობრებს, ხდებიან ემოციურად არამდგრადები, მორცხვები და არაკონტაქტურები, ბოლოს კი იკეტებიან საკუთარ ოთახებში.

ჰიკიკიმორების რაოდენობა იაპონიაში ერთ მილიონამდე აღწევს და მათი საშუალო ასაკი 30 წელია. გამომდინარე იქიდან, რომ მსგავსი ცხოვრების სტილი ახალგაზრდების პრობლემაა (ეს მოვლენა თავდაპირველად მოზარდებში დაფიქსირდა, ახლა ვინც უკვე დიდია, მათ დიდი ხნის წინ მიმართეს ჰიკიკომორობას) რა თქმა უნდა, ამ საკითხზე ბევრი კვლევა ჩატარდა, თუმცა ფსიქოლოგები და სხვა მკვლევარები ბოლომდე ჯერ არ შეთანხმებულან, თუ ზუსტად რისგანაა გამოწვეული ეს მოვლენა.

ჰიკიკომორის აქვს წარმოშობის რამდენიმე თეორია და გამომწვევი მიზეზები, რომელთაგან ყველაზე საინტერესო სოციალური და ფსიქოლოგიური ფაქტორებია. Continue reading

ადამიანები ისტორიის გარეშე

რა ერქვა კაცს, რომელიც მუდმივად იჯდა მელიქიშვილზე, ძველი ღვინის ქარხნის წინ, შავი სათვალე ეკეთა და მათხოვრობდა? მთელი ჩემი სტუდენტობა ვხვდებოდი მაგ ადამიანს. უნივერსიტეტისკენ მიმავალი და უკან მომავალი, სულ იქ იჯდა, ერთსა და იმავე პოზაში, მუდამ შავი სათვალით და გარშემო ნაფურთხებით. სულ იმაზე მეშლებოდა ნერვები, რომ აფურთხებდა. აი, მიდიოდი შენთვის და ხედავდი კაცს გარშემო წრიული ნაფურთხებით. მეგონა სხვა არაფერი შეეძლო, მხოლოდ ჯდომა და გადაფურთხება.

ამდენი წლის განმავლობაში არ მახსენდება შემთხვევა იქ გამევლო და არ დამხვედროდა. როდის მოდიოდა იქ ან როდის მიდიოდა? მიდიოდა კი სადმე ოდესმე? და ერთხელ როდესაც იქ აღარ დამხვდა, გამიკვირდა. მას შემდეგ აღარც მინახავს. დღემდე ყოველთვის, როდესაც იქ გავივლი, ეს კაცი მახსენდება და ვფიქრობ, ნეტა სად არის? სადმე სხვაგან დაჯდა? იქნებ წავიდა თბილისიდან და სხვა ქალაქის უთქმელი ისტორიის ნაწილი გახდა?

ანდა ის კაცი რას შვება თსუ-ს პირველ კორპუსთან და მის ეზოში რომ დადიოდა ე.წ. კასტილით? მოულოდნელად გადგებოდა თავზე და ბოხი უხეში ხმით გთხოვდა დახმარებას. მაშინ ძალიან მაშინებდა, მეშინოდა მისი ჯოხის და უხეში ხმის, თავზე წაკრულად შემოხვეული ნაჭრისა და ჯიქური მზერის.

გარკვეულ წლებში, ბაკალვარიატის მერე, აღარ შემხვედრია თსუ-ში და ერთხელაც მოულოდნელად რუსთაველზე დავინახე ჩემსკენ მომავალი, უცებ გავჩერდი და გამეღიმა, გამიხარდა მისი დანახვა და აღარ მეშინოდა, უნივერსიტეტთან დაკავშირებულმა მოგონებამ რუსთაველის მეტროსთან გადმოინაცვლა, ოღონდ უკვე შიშის გარეშე. ახლა არ ვიცი სადაა, სად დადის და კიდევ ვინმეს აშინებს თუ არა მოულოდნელი თავზე დადგომით, დიდი ხანია არსად მინახავს… Continue reading